درباره ی هنر معرق کاری چه می دانید؟

احتمالا تا به الان نام معرق و هنر معرق کاری را شنیده باشید و تا حدودی نیز با این هنر نفیس و ارزشمند آشنایی دارید. معرق کاری از قدیم تا به امروز، در ایران رواج داشته است و از آثار معرق به عنوان وسایل تزئینی در خانه ها استفاده می‌شده است، اما در عهد سلجوقیان، معرق کاری، به اوج خود رسید و تا امروز توانست در اوج، باقی بماند. آثار به جا مانده از دوران سلجوقیان، از عالی‌ترین نمونه‌های معرق در جهان هستند که چشم هر بیننده‌ی اهل هنری را به خود خیره می‌سازند. در این محتوا کاخ عروس می خواهد شما را با این هنر زیبا و دوست داشتنی بیشتر آشنا کند پس در ادامه مطلب همراه ما باشید.

فهرست مطالب

معرق کاری چیست؟

معرق کاری نوعی اثر هنری است که تکه های ریز چوب، فلز، پارچه،کاشی و… به زیبایی و در شکل های متفاوت در کنار یکدیگر قرار می گیرند. معرق کاری ایجاد طرح و نقش با استفاده از خرده های ریز بر روی صنایع دستی است. معرق کاری از هنرهای زیبایی است که در دوره سلجوقیان به اوج خود رسید. آثار به جای مانده از قرن ششم هجری به خوبی ظرافت های معرق کاری سلجوقی را نشان می دهد.

معنی کلمه معرق در لغت

معرق : در لغت به معنی وصله کردن چیزی می‌باشد.به عبارتی دیگر، هر کاری را که دارای تکه و رگه باشد و به وسیله‌ی وصله به یکدیگر متصل شده باشد، معرق نامیده می‌شود.

تاریخچه معرق کاری

تاریخچه هنر معرق کاری از گذشته تا به امروز

در زمان قبل از اسلام

هنر معرق کاری یک هنر باستانی است و در قرن اول هجری ایجاد شد.این هنر یک هنر باستانی است. در گذشته ها در یونان باستان برای تزیین موزه ها از کنار هم گذاشتن قطعه های کوچک چوب ، فلز و سنگ استفاده می کردند و کم کم به آن موزاییک گفتند و قبل از اسلام نام این هنر موزاییک بوده است. صنعت موزاییک سازی توسط هنرمندان صدرمسیحیت ادامه یافت و در اوایل قرون وسطی به خصوص در قلمرو امپراتوران بیزانسی به اوج شکوفایی خود رسید.

دوره ی سلجوقی

در ایران هنر معرق کاری به قرن ششم هجری و دوره ی سلجوقی برمی گردد . در گذشته استادکارها معرق کاری را فقط با چوب درست می کردند و طرح های اسلیمی ایجاد می کردند.از چوب درختای مانند آبنوس ، فوفل ، گلابی ، سنجد و توت برای معرق کاری استفاده می کردند. پس از قرن ششم هجری ، در قرن هشتم هجری بهترین و زیباترین معرق کاری ها توسط هنرمندان ایرانی درست شد. هنرمندان برای اجرای این هنر زیبا از اشکال هندسی و علم ریاضی استفاده می کردند. تا قبل از قرن هشتم هجری هنر معرق کاری با کاشی رواج داشت اما کم کم هنر معرق کاری با چوب هم رواج زیادی پیدا کرد. 

هنر معرق در قرن نهم و دهم هجری

هنر معرق در قرن نهم و دهم به اوج خود رسید و بسیار رشد کرد و تا زمان صفویه همچنان در اوج بود. شهرهای اصلی معرق کاری در این دوره ها اصفهان ، یزد ، کاشان ، هرات ، سمرقند و آران و بیدگل بودند.

معرق کاری در زمان معاصر

معرق چوب از همان ابتدا برای تزئین به کار گرفته شد. اغلب برای زیبایی سطح میز، بوفه، کتابخانه و لوازم چوبی از نقش هایی اسلیمی استفاده می شد. در زمان حاضر معرق کاری مانند بسیار از هنرها و تکنولوژی ها هم پای گذشت زمان پیشرفت زیادی کرد و تحولات بسیاری زیادی در آن رخ داد.

هنر معرق کاری در شهرهای ایران

در اکثر شهرهای ایران به خصوص در اصفهان، تبریز، یزد، کاشان و… نمونه هایی از معرق کاری و کاشی معرق را در ساخت ابنیه تاریخی می توان دید. معرق چوب اغلب بر روی زمینه چوب با استفاده از دوربری و ترکیب چوب های رنگارنگ به کار می رود. معرق چوب در صنایع دستی و هنری بسیاری از شهرهای ایران همچون اصفهان به کار گرفته می شود.

انواع زمینه برای معرق کاری

معرق کاری هنر چیدمان ریز در کنار یکدیگر است اما این تکه های کوچک نمی توانند به تنهایی استحکام لازم را داشته باشند بلکه می بایست بر روی سطحی قرار گیرند. به سطحی که معرق بر روی آن انجام می شود زمینه گویند. در معرق کاری به طور معمول دو نوع زمینه مورد استفاده قرار می گیرد:

  • معرق زمینه چوب
  • معرق زمینه پلی استر

معرق در هر زمینه ای که کار شود می تواند به صورت تزئینی و یا کاربردی به کار گرفته شود.

زمینه معرق کاری

کاربرد معرق کاری در وسایل تزئینی و دکوراسیون 

از هنر معرق ، بیشتر در جهت تزئین و زیبایی وسایل چوبی استفاده می‌شود ازین رو هر وسیله‌ی چوبی را با استفاده از طرح‌های معرق کاری شده می‌توان زیباتر نمود. به عنوان نمونه از معرق کاری برای زیباتر شدن کتابخانه، بوفه، انواع میز کنسول، وسایل و لوازم کوچک چوبی، تابلوهای چوبی و جلو مبلی ها و وسایل دکوری استفاده می‌شود. میز کنسول های روکش چوبی به وسیله‌ی هنر معرق،زیباتر می‌شوند. گنجه ها و کتابخانه را می‌توان به زیبایی هر چه بیشتر آراست. تابلوهایی چشم‌نواز و نفیسی را می‌توان با استفاده از هنر معرق و با استفاده از چوب‌هایی به رنگ‌های مختلف ایجاد نمود.

چه نوع چوبی برای معرق کاری مناسب است؟  

چوبی که برای هنر منبت و معرق مورد استفاده قرار می‌گیرد، بهتر است از بافت متراکم و با استحکام بالا انتخاب شده باشد. چوب‌های سبک که دارای رگه‌ها و گره‌های مختلفی بر روی سطح و بافت خود هستند، ابدا برای این کار مناسب نیستند و نتیجه‌ی کار و کیفیت نهایی را ضعیت خواهند نمود. از بهترین چوب‌هایی که برای معرق کاری مناسب است می‌توان به چوب گلابی، توت، سنجد و آبنوس اشاره کرد. این چوب‌ها، علاوه بر اینکه بافت متراکم و مناسبی برای معرق کاری دارند، تنوع رنگ و بافت نیز دارند و باعث ایجاد شکل‌های متنوع و زیباتری در آثار هنری ساخته شده می‌شوند. در نظر داشته باشید در آثار معرق کاری شده، از رنگ طبیعی چوب‌های مختلف استفاده می‌شود و به همین دلیل از ترکیب چند نوع چوب با تنوع رنگی طبیعی مختلف، یک تصویر با اختلاف رنگ ساخته می‌شود.

قیمت میز کنسول های معرق

واضح است که هنر، ارزشمند است و در واقع، ارزش آن را نمی‌توان با پول سنجید. اما اگر بخواهیم معیاری قابل درک برای آن تعیین کنیم، باید گفت که آثار هنری، از هر نوعی که باشند، گرانقیمت و پر ارزش هستند و هر چه بی‌عیب‌تر و از نظر هنری، پرکارتر باشند، بدون شک ارزش مادی بیشتری خواهند داشت. بر همین اساس، وسایل چوبی معرق کاری شده، بسته به نوع کاری که بر روی آن‌ها انجام شده باشد، قیمت بالایی دارند. به عنوان مثال، قیمت یک میز کنسول 3 درب روکش چوبی معرق کاری شده از سایر میزکنسول ها قیمت بالاتری دارد.

قیمت میز کنسول معرق کاری

 

عوامل موثر در قیمت یک اثر معرق کاری شده

ارزش یک کار هنری، به بی‌عیب بودن و سالم بودن آن است. در واقع یک اثر هنری زمانی ارزشمند است که در وهله‌ی اول، سالم و بدون نقص باشد. یک اثر هنری، هر چه پر کارتر باشد و از خطوط و ذرات کوچکتری تشکیل شده باشد، نفیس‌تر و ارزشمندتر خواهد بود و این موضوع، درباره‌ی معرق نیز صادق است. امروزه معرق هم به دو صورت برجسته و هم به صورت صاف، تهیه می‌شود که نوع برجسته‌ی آن، به دلیل سختی کار و مهارتی که حین انجام آن نیاز است و باعث ایجاد تصویری سه‌بعدی که می‌شود، قیمت و ارزش بالاتری دارد. بدون شک، استادکاری که یک اثر معرق را می‌سازد نقش تعیین کننده‌ای در قیمت تمام‌شده‌ی آن دارد و امضای او در پایان کار، به عنوان مهر تاییدی است که قیمت و ارزش نهایی یک اثر هنری نفیس را تعیین می‌کند.

چرا میز کنسول معرق گران است

تفاوت معرق کاری با منبت کاری در چیست؟

همان طور که گفته شد معرق کاری به هنری گفته  می شود که در آن تکه های کوچک چوب را در کنار هم قرار می دهند تا یک هنر ارزشمند خلق شود. در منبت کاری، اما طرح هایی برجسته یا گود را با استفاده از ابزارهای خاص خود روی چوب ایجاد می کنند. منبت کاری و معرق کاری دو نمونه بسیار شناخته شده در صنایع دستی ایران می باشد که منشأ خلق کارهای هنری فراوانی بوده اند. معرق کاری و منبت کاری امروز نیز مانند گذشته رونق دوباره یافته است و هنرجویان زیادی به دنبال یادگیری آنها می باشند. بدون شک حفظ این هنر می تواند به حفظ بخش زیادی از ارزش های دینی و ملی ما کمک کند.

مطلب پیشنهادی 

قیمت انواع آینه و میز کنسول | خرید حضوری و آنلاین

کاربردهای پُر طرفدار آینه و میز کنسول+نکات مهم برای چیدمان آن

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

درحال بارگذاری ...
مقایسه محصولات
لیست مقایسه محصولات شما خالی می باشد!